REYHAN AHMADİ

Faiz Düştü, Peki Bize Ne Olacak?

Merkez Bankası faizleri düşürdü, politika faizi yüzde 42,5’e indi. Peki, bu karar bizim cebimize nasıl yansır?

Öncelikle, faiz düşünce kredi faizleri de düşer diye düşünürüz. Yani ev, araba almak isteyenler ya da iş kurmayı planlayanlar için kredi çekmek daha cazip hâle gelebilir. Ama işin ilginç yanı şu: Bankalar, faiz indirimi sonrası kredi faizlerini hemen düşürmüyor!

Bunun birkaç sebebi var. Bankalar, faiz oranlarını belirlerken sadece Merkez Bankası’nın politika faizine bakmaz. Enflasyon, risk maliyetleri, döviz kurları ve bankaların fonlama maliyetleri gibi birçok faktör devrede. Özellikle enflasyon hâlâ yüksek olduğu için bankalar, verdikleri kredilerin ileride zarar ettirmemesi adına faizleri yüksek tutmaya devam ediyor. Yani Merkez Bankası faizi indirince, ev ve araba kredileri de hemen ucuzlayacak diye bir şey yok.

Özellikle konut kredilerinde faizler hâlâ yüksek seyrediyor. Ev almak isteyenler için kredi faizlerinin düşmesi büyük bir avantaj olsa da bankalar bu indirimi hemen yansıtmadığı için beklemek gerekebilir. Araba kredilerinde de benzer bir durum söz konusu. Taşıt kredisi faizleri yüksek seyrettiğinden, faiz indiriminin gerçekten işe yarayıp yaramayacağını bankaların yeni faiz politikaları belirleyecek.

Bir diğer konu da mevduat faizleri. Faiz indirimiyle birlikte bankaların mevduata verdiği faizler de düşebilir. Yani parasını bankaya yatırıp faiz geliri elde edenler için kazanç biraz azalabilir. Bu durumda insanlar, paralarını bankada tutmak yerine farklı yatırım araçlarına yöneltebilir. Bu da piyasalarda yeni hareketliliklere neden olabilir.

Bir de enflasyon meselesi var. Fiyatlar zaten yüksek, faiz indirimiyle birlikte “acaba daha da artar mı?” diye düşünenler az değil. Merkez Bankası, enflasyonun yavaş yavaş düştüğünü söylüyor ama bunun kalıcı olup olmayacağı belirsiz. Eğer enflasyon yüksek seyretmeye devam ederse, bankalar da ev ve araba kredilerinde faizleri uzun süre yüksek tutabilir.

Özetle, faiz indirimi bazıları için avantaj, bazıları için ise soru işareti. Ev veya araba almak isteyenler için faiz oranları henüz istenen seviyeye inmiş değil. Bankaların nasıl bir yol izleyeceğini, enflasyonun nasıl şekilleneceğini önümüzdeki günlerde hep birlikte göreceğiz.